Veiligheid - De veilige gemeente

Portefeuillehouders:   Hamming

Doelstelling

6.1. Samenwerken aan een veilige stad

Brede toekomstige beschouwing brandweerzorg

Op 24 februari 2023 heeft het algemeen bestuur van de Veiligheidsregio Zaanstreek Waterland (VrZW) fase 1 van de brede toekomstige beschouwing brandweerzorg vastgesteld. Deze fase richt zicht op het versterken van de basis brandweerzorg in Zaanstad-Zuid en het verbeteren van de inzet van redvoertuigen en duikteams in de hele regio. De voorbereidingen voor de realisatie zijn inmiddels in volle gang.

Huisvesting van de GGD & de VrZW

De gemeente Zaanstad is eigenaar van het pand waar VrZW gehuisvest is op het Prins Bernhardplein in Zaandam. De algemeen besturen van VrZW en GGD-ZW hebben eind 2022 opdracht gegeven te onderzoeken hoe VrZW en GGD-ZW, twee organisaties met veel onderlinge overeenkomsten, hier kunnen samenwonen. Om de haalbaarheid te onderzoeken is een businesscase opgesteld, deze wordt in het najaar 2023 aan beide algemeen besturen voorgelegd. Tevens hebben beide algemeen besturen verzocht te verkennen welke verdergaande vormen van samenwerking VrZW en GGD-ZW mogelijk zijn.

6.2. Daadkrachtig optreden

Vluchtelingenopvang

In de gemeente Zaanstad zijn diverse opvanglocaties voor Oekraïners in het bijzonder en vluchtelingen in het algemeen. De gemeente is verantwoordelijk voor de opvang van Oekraïners en het COA is verantwoordelijk voor de opvang van de overige vluchtelingen. Voor de opvanglocaties zijn er veiligheidsplannen opgesteld. Hier wordt er gekeken naar zaken als brandveiligheid maar ook andere vormen van veiligheid voor bewoners, medewerkers, omwonenden en bedrijven. Deze plannen worden besproken door het COA, de gemeente, de veiligheidsregio en de politie. Indien nodig is er n.a.v. incidenten/calamiteiten overleg met alle betrokkenen. Het onderwerp vluchtelingen en veiligheid is een onderwerp dat hoog op de agenda staat van de burgemeester en geregeld wordt besproken.

Het opvangen van Oekraïense ontheemden en asielzoekers in crisis(nood)opvang) heeft ook in 2023 veel gevraagd van partijen. De samenwerking en afstemming tussen de gemeente en VrZW over verschillende onderwerpen die hierbij aan de orde kwamen is net als in 2022 prima verlopen en heeft geleid tot een nog verdere versterking van het netwerk.

Toename aantal demonstraties

Het laatste jaar neemt het aantal demonstraties in Zaanstad toe. Ook neemt het aantal risicovolle demonstraties toe. Dit in een samenleving die steeds meer verhard en polariseert. De demonstraties vergen steeds meer inzet van de verschillende gemeentelijke afdelingen en de politie. Hierdoor is er binnen de gemeentelijke organisatie de behoefte aan een beter zicht op de verschillende rollen en verantwoordelijkheden en een betere afstemming. Daarom wordt er door de gemeente gewerkt aan een beleid ten aanzien van demonstraties waarin deze zaken aan de orde komen. Het doel is hierbij om als overheid het demonstratierecht goed te faciliteren zodat eenieder op een goede en veilige manier van dit recht gebruik kan maken.

Inrichting Hoogtij terrein niet gesprongen explosieven

HoogTij is geschikt bevonden als ploflocatie voor niet gesprongen explosieven, met de kanttekening dat wanneer zij het kavel uitgeven aan een vestiger, de ploflocatie per direct ontmanteld moet kunnen worden. Een offerte wordt uitgevraagd om in beeld te brengen wat de totale kosten zijn voor het gereedmaken en inrichten (blokken plaatsen) van de locatie als ploflocatie.

Lokaal Veiligheidsarrangement

Het Lokaal Veiligheidsarrangement (LVA) gemeente Zaanstad is een samenwerkingsverband tussen ProRail, NS, Connexxion/EBS, Politie en de gemeente Zaanstad waarin de veiligheid in en rondom de Zaanse treinstations centraal staat. Midden december 2023 zal vervoersbedrijf EBS het contract voor het exclusief verzorgen van het openbaar vervoer in Zaanstad overnemen van Connexxion. Dit is tevens het startmoment van het LVA.

Vervangingsopdracht cameratoezicht centrum

In week 40 zullen er op de Rozengracht graafwerkzaamheden verricht worden door Securitas t.b.v. de ondergrondse infrastructuur welke nodig is voor de twee nieuwe toezichtcamera’s. Ook worden de laatste twee camera’s, op de hoek A.F. de Savornin Lohmanstraat/Zuiddijk en op de Burcht, geïnstalleerd. De verwachting is dat deze twee laatste camera's aan het einde van dit jaar operationeel zijn.

Regionaal knelpunt i.v.m. afstoten cameratoezichtruimte

De huidige cameratoezichtruimte is gevestigd in het politiebureau Zaantheater. De gemeenten Zaanstad, Purmerend, Edam-Volendam en Haarlem kijken hier hun camerabeelden uit. De politie heeft laten weten dat dit pand per 2025 afgestoten zal worden en geen vervangende ruimte te kunnen inrichten. Daarmee verdwijnt de bestaande uitkijkruimte voor de verschillende gemeenten. 11 juli jl. heeft er op bestuurlijk niveau overleg plaatsgevonden over deze kwestie en is aangegeven dat de gemeenteambtenaren de optie om als gemeenten gezamenlijk een nieuwe uitkijkruimte te zoeken dienen te onderzoeken.

Aanpak straatintimidatie

Voor de zomer is de Aanpak Straatintimidatie 2023-2026 vastgesteld. Deze aanpak wordt nu verder vormgegeven met een aantal partners, gericht op het tegengaan van intimiderend gedrag op straat tegen o.a. vrouwen en LHBTIQ+ personen. Vanuit het Ministerie van OCW wordt naar verwachting door de deelname van de gemeente Zaanstad aan het programma Veilige Steden een incidentele middelen van 30.000 euro toegekend voor de aanpak straatintimidatie, voor de komende vier jaar.

Aanpak Rozenhof: permanente inhuur beveiligingsbedrijf

Eind juni is de lijn ingezet om tijdelijk extra toezicht in te zetten tot het einde van het jaar. Het doel hiervan is om zo goed mogelijk de veiligheid te borgen met alle partijen. Deze onvoorziene inzet brengt extra kosten met zich mee.

Afvalhandhaving

De inzet van een tweede prikauto en datagestuurd te werken maken het mogelijk om doelmatiger te handhavend op te treden bij onjuist aangeboden afval. De gerichte inzet leidt tot zichtbaar resultaat. Afval dat naast de bakken wordt geplaatst is, beter wordt opgehaald.

Wegslepen voertuigen

De digitale handhaving door middel van de scanauto heeft er toe geleid dat er meer voertuigen zijn weggesleept.

Team Wijkgerichte Overlast

De inzet van het Team Wijkgerichte Overlast vond het afgelopen jaar voor een groot deel plaats in de wijken Poelenburg en Peldersveld. Het grote aantal meldingen en analyses van de data lag daar aan ten grondslag.

Jeugd en Veiligheid

Het thema Jeugd en Veiligheid krijgt voor een groot deel vorm onder de landelijk gesubsidieerde vlag van Back on Track, welke loopt tot en met 2023 en wordt opgevolgd door Preventie met Gezag (komende 10 jaar). Het algemene doel van deze programma’s is voorkomen dat jongeren (op vroege leeftijd) in aanraking komen met drugscriminaliteit en zo op achterstand raken van een gezonde thuis-, school- en werksituatie. Partners als de gemeente, het jeugdteam, wijkteams, politie, OM, (jeugd)reclassering en Raad voor de Kinderbescherming werken integraal samen om perspectief te bieden én grenzen te stellen wanneer er sprake is van afglijden/criminalisering. Concrete stappen hierin zijn het vernieuwde convenant jongerenoverlast, met daarin samenwerkingsafspraken ter bestrijding van problematisch groepsgedrag in jeugdgroepen en –netwerken. Daarnaast wordt gewerkt aan het convenant School en Veiligheid, waarbij het creëren van een veilig klimaat in en om scholen centraal staat. Ook wordt een integraal gebiedsplan Jeugd & Veiligheid Saendelft opgesteld en een verdieping van het onderzoek naar criminele familienetwerken in Zaandam Oost (bureau Beke). Vanaf 2024 wordt onder Preventie met Gezag nog gerichter ingezet op Zaandam Oost.

6.3. Brede integrale aanpak ondermijning

Ontwikkelingen aanpak ondermijning

Per 1 januari 2024 wordt de nieuwe afdeling aanpak ondermijning georganiseerd binnen het veiligheidsdomein van de gemeente Zaanstad. Deze afdeling gaat er zorg voor dragen dat de ondermijnende criminaliteit met nog meer focus in heel Zaanstad aangepakt gaat worden, in samenwerking met het PACT, o.a. door de daartoe relevante teams van de huidige afdelingen Gebruikstoezicht, OOV, Straattoezicht en het Interventieteam samen te voegen. En per 1 oktober start een programmamanager ondermijning die als inhoudelijk opdrachtgever van deze nieuwe afdeling zal gaan optreden.

Nieuw bibob-beleid

Per 1 juni 2023 zijn de oude Bibob-beleidslijnen vervangen door één integraal beleid. De nieuwe beleidsregel is opgesteld met inachtneming van de gewijzigde Wet Bibob en de doelstellingen zoals genoemd in het Coalitieakkoord 2022-2026: ‘Slagen maken’. In het coalitieakkoord is bepaald dat er in het kader van de aanpak van ondermijnende criminaliteit beter gebruik gemaakt moet worden van de bevoegdheden die voortvloeien uit de Wet Bibob. Het nieuwe voorliggende beleid biedt een actueel en uitvoerbaar juridisch kader dat bijdraagt aan het doel om te voorkomen dat gemeente Zaanstad criminelen faciliteert.

Wietpilot

Op 15 december 2023 start de aanloopfase van het wietexperiment (proef waarbij legale telers wiet zullen leveren aan coffeeshops) met de gemeenten Breda en Tilburg. Deze fase duurt ongeveer 6 maanden. De verwachting is dat er daarna genoeg aanbod is vanuit de telers om de rest van de aangesloten gemeenten van wiet te kunnen voorzien, dit beeld is echter constant in ontwikkeling en de start van de pilot in Zaanstad is daar mede van afhankelijk.